Përgjigje ndaj Jani Nanos dhe Gent Sinanit!

Nga Arsen Lazri

Anëtar i Kryesisë së LRE

Vëllezërit e mi të dashur, Jani e Gent,

Ju falënderoj për këtë debat të hapur që dëshmon pjekurinë tonë politike dhe thellësinë e një kulture të re që Lëvizja Rinisja po mbjell në Shqipëri.

Ju të dy keni sjellë zëra që përbëjnë pasuri.

Ti, Jani, me thirrjen tënde për hapje dhe për aktin e guximshëm të bashkëpunimit pa kushte dhe ti Gent, me urtësinë që përkufizon “shtegun e vetmisë së zgjedhur” si privilegj dhe lavdi morale.

Unë vijoj të qëndroj në tezën time, LRE nuk duhet sot të hyjë në asnjë bashkëpunim politik, sepse forca jonë buron nga uniciteti, nga dinjiteti dhe nga vetëqëndrueshmëria.

Dua ta mbroj këtë bindje jo thjesht si qëndrim taktik, por si doktrinë filozofike dhe ekonomike, si trashëgimi historike dhe si mësim i virtytit konservator.

Dinjiteti si kapital politik.

Në filozofinë politike moderne, Hannah Arendt e lidhi dinjitetin e politikës me “të drejtën për të pasur të drejta”.

Një subjekt politik nuk e merr dinjitetin nga ftesat që i bëhen, por nga aftësia për të krijuar hapësirë publike të vetën.

LRE e ka këtë hapësirë dhe duhet ta ruajë të paprekur.

Edmund Burke, në Reflections on the Revolution in France, na paralajmëron se çdo lëvizje që sakrifikon traditën dhe virtytin për përfitime të menjëhershme e humb të ardhmen.

Dinjiteti është kapital më i madh se çdo aritmetikë.

Dhe kapitali i parë i LRE është fakti që nuk e kemi shitur veten në pazare politike.

Si ekonomist, unë e quaj këtë kapital simbolik (Pierre Bourdieu), një pasuri që nuk matet me numra, por me prestigj, dhe që me kalimin e kohës kthehet në kapital real politik.

Nëse ne e shpenzojmë këtë kapital tani, në një treg të korruptuar, rrezikojmë të shndërrohemi në monedhë të zhvlerësuar.

Stoicizmi i qëndrimit.

Stoikët na mësuan se liria e njeriut nuk qëndron në kontrollin e rrethanave, por në kontrollin e vetvetes.

Epikteti thoshte: “Nuk janë gjërat që na shqetësojnë, por gjykimi ynë mbi to.”

Ne nuk duhet të shqetësohemi pse PD apo partitë e tjera nuk na konsiderojnë, shqetësimi ynë duhet të jetë vetëm për të mos humbur integritetin tonë.

Seneka na kujtonte: “Asnjë erë nuk është e favorshme për atë që nuk di ku shkon.”

Ne e dimë ku shkojmë, te një e djathtë humane, te një kulturë politike që kthen besën dhe dinjitetin në themel.

Për këtë rrugë, nuk ka nevojë për erën e partive të tjera.

Vetëqëndrueshmëria është prova jonë stoike.

Vetmia e zgjedhur si virtyt

Gent e the me mjeshtëri, Arian Galdini e quajti rrugën tonë “shteg i vetmisë së zgjedhur”.

Kierkegaard do ta përkufizonte këtë si vetminë e njeriut të së vërtetës, ku e pakta merr peshë më të madhe se e shumta, sepse është cilësi e shpirtit.

Historia na mëson se lëvizjet që ndryshuan botën u provuan më parë në vetminë e tyre, Martin Luther King nuk kërkoi të pranohej në tavolinat e regjimit, por krijoi një tavolinë të re morali, kristian-demokratët gjermanë pas Luftës nuk lindën nga ftesat, por nga rezistenca.

Vetmia e parë është lavdia e mëvonshme.

Ekonomia e virtytit dhe jo aritmetika e votave.

Si ekonomist, unë e shoh qartë, Shqipëria vuan jo nga mungesa e aleancave, por nga mungesa e virtyteve.

Sistemi ynë politik është ngulfatur nga logjika e aritmetikës, kush me kë, sa vota, sa mandate.

Por Aristoteli, në Etika Nikomake, e quante politikën pjesë të ekonomisë së virtytit, jo të aritmetikës.

Politika është art i të jetuarit mirë, jo i numërimit të votave.

Nëse LRE hyn sot në pazaret e aritmetikës, ne bëhemi si të gjithë.

Nëse qëndrojmë në rrugën e virtytit, ne krijojmë një ekonomi të re politike, ku besimi dhe morali janë monedha e vërtetë.

Koha e duhur, Kairos

Grekët e lashtë dallonin mes chronos (koha kronologjike) dhe kairos (koha e duhur për të vepruar).

Kairos nuk vjen nga ftesat e të tjerëve, por nga momenti kur e vërteta jote bëhet e pamohueshme.

LRE nuk duhet të kërkojë hyrje sot në tryezat e vjetra.

Duhet të ndërtojë tryezën e saj, të presë kairos-in e vet, kur zëri i saj do të jetë aq i fortë dhe i pashmangshëm, sa të mos nevojiten ftesa.

Vetëqëndrueshmëria jonë është përgatitja për kairos-in.

Historia si mësuese e durimit.

Machiavelli, në Princi, thotë se politika është bashkim i virtù dhe fortuna.

Virtù është karakteri ynë, fortuna është rasti që na vjen.

Nëse hyjmë në aleanca të parakohshme, sakrifikojmë virtù-në për të kapur një fortuna të dyshimtë.

Nëse qëndrojmë të palëkundur, ne e ruajmë virtù-në dhe kur fati të vijë, do ta kthejmë në fitore të madhe.

Burke na mësonte se revolucioni i shpejtë rrënon, ndërsa ndërtimi i ngadaltë mban.

LRE është ndërtim i ngadaltë dhe i qëndrueshëm.

Manifesti i Unicitetit dhe Dinjitetit të LRE:

Ne shpallim:

LRE nuk vetëofrohet aty ku nuk është ftuar, sepse dinjiteti nuk kërkon lëmoshë

LRE nuk hyn për një vend me çdo çmim, sepse identiteti është më i madh se karrigia

LRE ndërton kapitalin e saj moral dhe politik përmes punës, jo marrëveshjeve të çastit

LRE nuk është monedhë elektorale, por është ekonomi e virtytit që investon në besim e në shpresë

LRE është mision i pandryshueshëm, të ndërtojë një të djathtë humane, të ndershme dhe të dallueshme

I dashur Jani, të nderoj për guximin tënd dhe për busullën e hapjes.

I dashur Gent, të falënderoj për urtësinë që na kujton trashëgiminë e themeluesit.

Por unë mbetem i bindur se rruga jonë sot është rruga e dinjitetit, e vetmisë së zgjedhur dhe e ndërtimit të ngadalshëm.

Sepse siç thoshte Seneka, “Durimi është shërbëtori i urtësisë.”

Sepse siç na kujtonte Burke, “Një forcë që nuk e ndërton vetveten, nuk mund të ndërtojë kombin.”

Sepse siç na mësoi Galdini, “LRE është shteg i vetmisë së zgjedhur.”

LRE nuk është parti që varet nga ftesat.

LRE është mision i gjallë, që ruan virtytin sot për të ndërtuar shtetin e së nesërmes.

Dhe ky mision nuk është më i lidhur me aritmetikën, por me përjetësinë.

Me dashuri, me nderim dhe me besë,

Arsen Lazri

Anëtar i Kryesisë së LRE